Operasyonun yapılış amacı
Bağırsağın bir bölümünün devam eden bağısak bölümünün içerisine parmak gibi geçmesi olan invaginasyon olaylarında bu girintinin düzeltilmesi ve bağırsağın normal pozisyonuna getirilmesi amacıyla yapılır.
Genellikle invaginasyon olayları, yabancı cisime bağlı bağırsak tıkanmaları ile karıştırılır. Çünkü klinik olarak görülen belirtiler aynıdır. Her iki durumda da bağırsaklardan geçiş olmadığından dışkı yapamama, kusma, iştahsızlık, genel durumda bozulma gibi klinik belirtiler gözlenebilir. Röntgen ve ultrasonda da her iki durumda bölgede kütle şeklinde görüntü tespit edilebilir. Bu nedenle tanımlanması ancak karın boşluğunun açılması ile yapılır.
Karın boşluğunun açılması ve invaginasyonun tespit edilmesi sonrasında invaginasyonun düzeltilmesine bağırsak dokularının durumuna göre karar verilir. Oluşumundan sonra uzun süre geçmiş olan invaginasyon olaylarında bu bölgede nekroz şekillenmiş olabileceği gibi yapışmalarda olabilir. Bu durumda invaginasyon düzeltilmez ve bu bölüm kesilerek (bağırsak rezeksiyonu) sağlam bağırsak bölümleri uç uca getirilir ve dikilir.
Operasyon öncesi dikkat edilmesi gerekenler
Operasyon için uygun zamana hekiminiz ile karar verdiğinizde köpeğinizin operasyon için genel sağlık kontrollerini yaptırmanız gerekebilir. Bu durum köpeğinizin genel durumunu belirlemek ve anestezik alacak olan köpeğinizi risk altına sokmamak için faydalı olacaktır. Bu amaçla gerekli görüldüğünde genel durumun belirlenmesi amacıyla röntgen,ultrason veya kan tahlili gibi uygulamalar yapılabilir.
Eğer genel durum bozulmuşsa bir süre serum ve antibiyotik tedavisinin düzenli olarak takip edilmesi faydalı olacaktır. Ancak bu süre fazla uzun tutulmamalıdır ve nekroz ve yapışmaların ilerleme ihtimalide hatırlanmalıdır.
Ancak bağırsaklarda tıkanmanın tespit edildiği yani hiç geçişin olmadığı durumlarda vakit kaybedilmeden acil olarak operasyona alınmalıdır.
Eğer köpeğinizin herhangi bir ilaç allerjisi varsa bunu hekiminize mutlaka belirtiniz.
Köpeğinize operasyondan önceki 12-24 saat içinde yiyecek vermeyiniz. Bu anestezik madde alacak olan köpeğinizin daha rahat bir operasyon geçirmesini sağlayacaktır.
Bağırsaklarda az da olsa geçişin var olduğu durumlarda hastalığın tam tanısı konuluncaya kadar hastanın beslenmesinin kontrol altına alınması ve sıvı gıdalar verilmesi faydalıdır.
Operasyon tekniği
Operasyon için sakinleştirici uygulanan köpeğin hazırlık odasında sterilizasyon işlemleri yapılır. Bu amaçla öncelikle operasyon bölgesindeki kıllar traş edilerek uzaklaştırılır, daha sonra lokal olarak antiseptik bir solüsyon ile bölgenin dezenfeksiyonu sağlanır. Bu işlemlerden sonra operasyon odasına alınan hastaya hekimin tercih ettiği anestezi şekli uygulanır. Daha sonra bölge steril örtü ile sınırlanarak cerrahi m
dahaleye hazır hale getirilir.Köpeklerde en uygun operasyon bölgesi linea alba adı verilen orta karın çizgisidir. Bu hat damarlaşma açısından zayıf olduğundan ensizyon hattında kanama olasılığı çok düşük olacağı gibi bağırsaklara da ulaşmak rahat olacaktır.
Bu bölgeden açılan karın boşluğunda lezyonun bulunduğu bağırsak bölümü tespit edilerek dışarı alınır. Daha sonra invaginasyon bölgesinde yapışma ve nekroz şekillenip şekillenmediği kontrol edilir. Böyle bir durum yoksa iç içe geçen bağırsak bölümleri hafif maniplasyonlarla çekmek suretiyle içe girmiş olan kısım çıkarılır. Bazı vakalarda içe geçen kısımın ödemleşmesi nedeniyle çekerek çıkarmak güçtür. Böyle bir durumda dıştaki kısıma yani kese şeklinde olan bağırsak bölümüne bağırsağın uzun ekseni boyunca bir veya iki kesit yapılarak bu bölümün genişlemesi sağlanır ve daha sonrada içe geçen kısım çıkarılır. Atılan kesitlerin yüzlek olması durumunda dikiş konulmayabilir. Eğer imkan varsa kesit yapılarak uygulanan bu yöntem tercih edilmez. Çünkü invaginasyon şekillenmiş ve hasara uğramış bağırsakta ayrıca yeni bir hasar şekillenmiş olacağından iyileşme süresini uzatacaktır.
Operasyon sırasında dikkat edilmesi gereken önemli konu bağırsağa rezeksiyon uygulanması veya kesit yapılması durumunda, bağırsak içeriğinin karın boşluğuna akışına engel olunmasıdır. Ayrıca uzun süre açıkta kalan bağırsaklar oldukça çabuk bir şekilde kurur. Bu durumu önlemek için operasyon sırasında serum fizyolojik ile düzenli olarak bağırsaklar ıslatılır ve kurumasına izin verilmez.
Operasyon sonrası dikkat edilmesi gerekenler
Operasyondan sonra yapılan antibiyotik uygulaması hekimin önerdiği süre ve dozda uygulanmalı, köpeğin yarayı yalayarak tahrişini ve dikişlere zarar vermesini önlemek amacı ile mutlaka yakalık takılmalıdır. Gerektiği durumlarda ağrı kesiciler kullanılabilir.
Operasyon sonrasında çeşitli nedenlerle dikişlerin zarar görmesi olasılığı göz önünde bulundurulmalı ve risk oluşturabilecek atlama zıplama gibi ani hareketler engellenmelidir. Ayrıca çok fazla havlama özelliği olan köpekler bir kaç gün çevrelerini göremeyecekleri bir yerde tutulmalıdırlar.
Operasyon sonrasında bir kaç gün serum tedavisi ile genel durum düzenlenmeli ve sulu gıdalar dışında bir şey verilmemelidir.
Tam iyileşme yaklaşık 10-12 gün içerisinde tamamlanır ve dikişler alınabilir.
Bu dönemde bölgede olası bir ödeme bağlı şişkinlik, kızarıklık, iltihap vb. bir durum söz konusu olduğunda vakit geçirmeden hekiminize danışmalısınız.
Operasyon sonrası oluşabilecek komplikasyonlar
Operasyon sırasında gerekli sterilizasyona, uygun malzeme kullanımına ve operasyon sonrasında düzenli antibiyotik uygulamasına dikkat edildiği sürece oluşabilecek komplikasyonlar yok denilecek kadar azdır.
Ancak, operasyon sonrasında aşırı ve uygunsuz egzersizlerden kaçınılmalı ve dikişler korunmalıdır. Aksi halde eventrasyon (dikişlerin açılması ve i
organların dışarı çıkması) şekillenebilir.Operasyon bölgesindeki dikişleri köpeğin dişleri ile açma riski olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle operasyon sonrasında mutlaka ve mutlaka yakalık kullanılmalı ve hiç bir şekilde çıkarılmamalıdır.
Operasyon sonrası en önemli komplikasyon eğer sebepler ortadan kaldırılamazsa invaginasyonun nüksetme ihtimalidir.
